اتیسم و زندگی هیجانی (آیا اتیسم ها نیز نیازهای هیجانی دارند؟ طرحواره های ناکارآمد هیجانی در اتیسم ها به چه صورت شکل می گیرد)؟
بهاره محمدی – مهر 1402
طرحواره هیجانی به باورها، تفاسیر، مفاهیم، برنامهها و راهبردهایی اطلاق میشود که به هنگام تجربه یک هیجان به کار گرفته میشوند. تقریباً هر کسی هیجانهایی از قبیل غم، اضطراب و یا خشم را تجربه کرده است امّا همه دچار افسردگی اساسی، اختلال اضطراب فراگیر و یا اختلال وحشتزدگی نمیشوند. چیزی که موجب تداوم هیجانها میشود تا به اختلال روانشناختی تبدیل شوند، تنها تجربهی هیجان نیست، بلکه تفسیری که از هیجان میشود و راهبردهایی که فرد برای مقابله با آن به کار میگیرد مهم است. در واقع طرحواره هیجانی باورهای بنیادین هستند که افراد درباره خود، دیگران و محیط دارند، و به طور معمول از ارضا نشدن نیازهای اولیه به خصوص نیازهای عاطفی در دوران کودکی سرچشمه میگیرند؛ که تداوم بخشاند و در برابر تغییر، مقاومت زیادی نشان میدهند (زینل،2020).
حالا سوال اینجاست افراد اتیسمی که دارای ویژگیهایی همچون، مشکل در پردازش اطلاعات و تعمیم آن، مشکل در پیش بینی عواقب یک عمل، مشکل در درک مفهوم زمان و … هستند آیا نیازهای هیجانی دارند؟ طرحوارههای ناکارآمد هیجانی در آنها نیز شکل میگیرد؟
مباحث اخیر نشان دادهاند، که افراد مبتلا به اتیسم نه تنها میتوانند احساسات دیگران را درک کنند، بلکه برخی از آنها حتی میتوانند همدلی نیز بکنند . این افراد با همدلی به دیدگاههای دیگران پاسخ میدهند (چاپل و همکاران، 2021). همچنین لازم به ذکر است، اگرچه پژوهشهای اثبات شده کمی در مورد ارتباط اتیسم با همدلی وجود دارد، اما 50٪ افراد مبتلا به اتیسم نیز دارای الکسی تایمی هستند؛ یعن شرایطی که درک و شناسایی و توصیف احساسات را دشوار میکند. با این حال، این مختص افراد مبتلا به اتیسم نیست، زیرا 10٪ افراد غیر اتیسم نیز الکسی تایمی دارند (ماراس و بولر، 2011).
در این راستا تحقیقات گذشته نشان داده؛ افراد ASD جزئیات کمتری از خاطرات و وقایع اتفاق افتاده در گذشته را به یاد میآورند و دقت کمتری نسبت به افراد معمولی مشابه خود در یادآوری رویدادی که قبلاً شاهد آن بودهاند دارند. البته افراد مبتلا به ASD به همان اندازه به اشتباه جزئیات معمول طرحواره را گزارش میکنند و به همان اندازه مستعد اشتباه گرفتن منبعی از یک منبع دیگر هستند که در افراد عادی وجود دارد. همان طور که میدانیم، طرحوارهها کمک شایانی به یادگیری و حل مسئله میکند در این راستا، افراد اتیسم نیز برای حل و مقایسه مشکلات از طرحوارهها درونی خود استفاده میکنند و تا حدودی درک درستی از رابطه عِلّی بین رویدادها، شخصیتها و اعمال دارند. افراد دارای اتیسم تفکرشان برآمده از محیط، دادههای حسی، دروندادها حسی و به اصطلاح تفکر پایین به بالا دارند اما افراد غیراتیستیک تفکرشان بر اساس یادگیری و خاطرات و تجربیات پیشین است و تاثیر همین یادگیری و تجربیات پیشین است که موجب تفکر بالا به پایین میگردد. این شیوه، تفکر را محدود به تجربیات پیشین میکند که همان کلیات ذهن است. اما فرد دارای اتیسم تفکرش متکی به دروندادهای حسی فعلی هست، به همین خاطر است که این افراد مستعد داشتن ذهنهای خلاق و ایده پرداز هستند. البته باید خاطر نشان شد، کیفیت و کمیت این ویژگیها مطرح شده در افراد اتیسم بستگی زیادی به سن و شدت وجود ناهنجار در آنها دارد (روت و همکاران، 2017؛ لوث، گومز، هاپه، 2011؛ ماراس و بولر، 2011).
براساس تحقیقات میچل، شپارد و کسیدی در سال (2021)، به نظر میرسد یک همبستگی در رابطه با شباهت های مرتبط با رفتارهای محدود کننده ی تکرار (RRB) و طرحوارهها وجود دارد. بنابراین ما فرض می کنیم که RRB ها میتوانند شکلی از بیان شماتیک (نموداری برای نمایش عناصر یک سامانه است که به جای استفاده از تصاویر واقعی، با استفاده از نمادهای کلی ترسیم میشود) باشند. زندگی در یک جامعه عمدتاً عصبی میتواند بر رشد برخی از توانایی های افراد اوتیسم تأثیر منفی بگذارد. به همین دلیل، افراد اوتیستیک ممکن است سبک تعامل خود را پنهان کنند، یا ممکن است شروع به «نقاب» زدن بر رفتار خود کنند و شروع به تقلید از تعامل اجتماعی همسالان عصبی خود کنند. این میتواند به طور بالقوه باعث تضعیف سلامت روان و رفاه جامعه شود. بنابراین میتوان گفت که افراد طیف اتیسم هم نیازهای هیجانی دارند و کمبود آنها به مراتب باعث ایجاد طرحوارههای ناسازگار اولیه در آنها میشود. در نتیجه نیاز است، خانواده و محیط آموزشی شروع به تطبیق روش پردازش ASD کند تا اطمینان حاصل شود که محیطها و تعاملات برای حمایت از نیازهای طیف اتیسم مناسب باشد، در واقع گاهی به دلیل عدم آگاهی جامعه از ویژگیهای اتیسم، باعث جدا شدن آنها از جامعه اصلی میشوند که این امر سلامت روان آنها را به خطر میاندازد و از رشد کامل افراد اوتیستیک جلوگیری میکند. این وضعیت نه تنها برای رشد افراد اوتیستیک مشکل ساز باشد، بلکه به ضرر جامعه گستردهتر نیز است، تا جایی که افراد اوتیستیک به طور موثر از مشارکت کامل در جامعه جلوگیری میکنند. همچنین وجود تصورات نادرست و به مراتب رفتارهای نادرست جامعه نسبت به این افراد میتواند منجر به طرد شدن افراد اوتیستیک از دنیای اجتماعی به درجهای شود که برای گروههای اوتیستیک و غیر اوتیستیک مضر است، زیرا هر دو از فرصتهای بهرهمندی از مهارتها و تواناییهای یکدیگر محروم هستند. علاوه بر این، طرد اجتماعی میتواند بر سلامت روان تأثیر منفی بگذارد، و فرد را به تظاهر به غیر آنچه که هست سوق دهد که منجر به کم اعتنایی و احساس تعلق خنثی شده میشود (کلی، دیویس و کلمنت، 2022). همچنین وضعیت سلامت روان به دلیل اثرات طرحوارههای ناسازگار در طیف اتیسم تضعیف میشود و رابطه معناداری بین طرحوارههای ناسازگار و صفت های منفی طیف اتیسم وجود دارد (ووییک، آرنتز، 2017).
در افراد اتیسم نیز مانند افراد معمولی باید نیازهای هیجانی اولیه ارضاء شود. در غیر این صورت با توجه به سطح و طیفی که فرد اتیسم دارد، به مراتب کمبود ارضا نیاز های هیجانی در این افراد نیز مانند افراد معمولی ایجاد طرحوارههای ناسازگار و آسیبهای روانی بیشتری میکند. البته لازم به ذکر است، پژوهشی که به صورت دقیق و مستقیم به نوع و دلایل طرحوارههای ایجاد شده در افراد اتیسم بپردازد در دست پژوهشگر قرار نگرفت، در نتیجه پژوهشگر بر اساس مشاهده بالینی خود نتیجهگیری میکند که وجود طرحوارههایی چون نقص و شرم، انزوای اجتماعی، وابستگی و شکست در این افراد بیشتر قابل درک و مشاهده است و همچنین به دلیل این که پژوهش داخلی نیز در این زمینه در دست پژوهشگر قرار نگرفته است، وجود نیاز پژوهشی و توجه بیشتر به این زمینه در پژوهشهای آتی دیده میشود.
References
-
- Chapple M, Davis P, Billington J, Myrick JA, Ruddock C, Corcoran R. (2021). Overcoming the Double Empathy Problem Within Pairs of Autistic and Non-autistic Adults Through the Contemplation of Serious Literature. Front Psychol. 2021 Jul 27;12:708375. doi: 10.3389/fpsyg.2021.708375.
-
- Kelly, K., Davis, S., & Clement, J. (2022). Schematic Driven Pedagogy (SDP): The Potential Impact for Children with Autism Spectrum Disorder. Teacher Education Advancement Network Journal, 14(1), 76-79. doi: Vol. 14 No. 1 (2022): TEAN Journal
-
- Lee Hay, Robert. (2015). Emotional schema therapy. Translation: Siros Jahangiri , Tehran: Ibn Sina Publications. 6615/20115/jafaripub/book
-
- Loth E, Gómez JC, Happé F. (2011). Do high-functioning people with autism spectrum disorder spontaneously use event knowledge to selectively attend to and remember context-relevant aspects in scenes? J Autism Dev Disord. 2011 Jul;41(7):945-61. https://doi.org/10.1007/s10803-010-1124-6
-
- Maras, K., & Bowler, D. M. (2011). Brief report: Schema consistent misinformation effects in eyewitnesses with autism spectrum disorder. Journal of Autism and Developmental Disorders, 41, 815-820. https://doi.org/10.1007/s10803-010-1089-5
-
- Mitchell P, Sheppard E, Cassidy S. (2021). Autism and the double empathy problem: Implications for development and mental health. Br J Dev Psychol. 2021 Mar;39(1):1-18. doi: 10.1111/bjdp.12350.
-
- Root, J. R., Browder, D. M., Saunders, A. F., & Lo, Y. (2017). Schema-Based Instruction With Concrete and Virtual Manipulatives to Teach Problem Solving to Students With Autism. Remedial and Special Education, 38(1), 42-52. doi.org/10.1177/0741932516643592
-
- Tianyuan K. (2020). Thinking about feeling: Using trait emotional intelligence in understanding the associations between early maladaptive schemas and coping styles. Psychol Psychother; 93(1):1-20. https://doi.org/10.1111/papt.12202
-
- Vuijk R, Arntz A. (2017). Schema therapy as treatment for adults with autism spectrum disorder and comorbid personality disorder: Protocol of a multiple-baseline case series study testing cognitive-behavioral and experiential interventions. Contemp Clin Trials Commun. 2017 Jan 6;5:80-85. doi: 10.1016/j.conctc.2017.01.001.
-
- Zeynel Z. ( 2020). Adverse childhood experiences lead to trans-generational transmission of early maladaptive schemas. Child Abuse Negl; 99: 104235. 10.1016/j.chiabu.2019.104235
دیدگاهتان را بنویسید